Diarree verder terugdringen met nieuw cryptovaccin

Er zijn al vaccins op de markt tegen de E-colibacterie, de virussen rota en corona, clostridium en salmonella. Met de introductie van Bovilus Cryptium is er nu ook een vaccin tegen de belangrijkste veroorzaker van diarree bij pasgeboren kalveren: cryptosporidiose, kortweg crypto.

Cryptosporidium parvum 
Er zijn zeventien soorten van deze eencellige ziekteverwekker bekend. Cryptosporidium parvum is veruit de belangrijkste in de melkveehouderij. 90 procent van de melkveebedrijven is besmet met deze verschijningsvorm van crypto. Op besmette bedrijven heeft gemiddeld een kwart van de dieren de ziekteverwekker onder de leden. Als er monsters worden ingestuurd - om de boosdoener van diarree bij kalveren te bepalen - wordt in de helft van de gevallen cryptosporidium parvum aangetroffen.

Naast de aanwezigheid van crypto worden ook vaak het rota- en coronavirus en E-coli aangetroffen in ingestuurde monsters. Volgens Pleun Penterman, technical manager herkauwers bij MSD, komt vooral de combinatie van crypto en het rotavirus in Nederland vaak voor bij pasgeboren kalveren die lijden aan diarree. Beide ziekteverwekkers slaan toe - evenals het coronavirus - vanaf vijf tot 21 á 28 dagen na de geboorte.

Moeilijk te beheersen
Crypto is een zeer besmettelijke ziekte omdat de verspreiding gebeurt via oöcyten (kiemcellen) die makkelijk in een omgeving overleven. De opname via de bek van slechts zeventien oöcyten is voldoende om een volledige besmetting te veroorzaken. Eén besmet dier kan vervolgens tot 10 miljard oöcyten per dag uitscheiden. Veehouders vinden crypto dan ook één van de moeilijkst te beheersen veroorzakers van diarree.

Behandeling van crypto gebeurt tot nu toe vaak via het oraal toedienen van Halocur. Dit middel voorkomt de aanhechting van de ziekteverwekker aan de darmvilli. Het vaccin heeft dezelfde uitwerking maar dan via de biestverstrekking. Nadat een koe in de droogstand tweemaal gevaccineerd is met Bovilus Cryptium neemt de antistofconcentratie in de biest toe tegen het eiwit GP-40. Dit eiwit bevindt zich in de wand van de ziekteverwekker en speelt een rol bij de aanhechting aan de darmvilli. De antistoffen in de biest voorkomen dat de ziekteverwekker zich kan hechten.

Vijf dagen biest
Nadat koeien twee keer gevaccineerd zijn, volstaat in de volgende lactatie een eenmalige vaccinatie. Om voldoende antistoffen in de biest te krijgen, moeten de vaccinaties minimaal drie weken voor de geboorte van het kalf hebben plaatsgevonden. Ook is het belangrijk om jonge kalveren tot en met vijf dagen na de geboorte biest te blijven verstrekken. De concentratie antistoffen tegen het GP-40 eiwit nemen weliswaar af, maar de antistoffen in de transitiemelk voorkomen nog steeds aanhechting van de ziektekiemen aan de darmwand.

De kosten liggen tussen de 15 en 20 euro per vaccinatie en zijn afhankelijk van de kosten die dierenartsen rekenen voor de toediening. Een gelijktijdige combinatietoediening van dit vaccin met bijvoorbeeld het MSD-vaccin tegen E-coli en het rota- en coronavirus is mogelijk. Echter, beide vaccinaties moeten wel in een andere zijde van de hals plaatsvinden.