Vleesveespecialist Toon van der Heijden stopt na 41 jaar

Je had vier jaar geleden al met pensioen kunnen gaan, maar bent doorgegaan. Komt er nu echt een einde aan je loopbaan in de vleesveesector?
“In één keer helemaal stoppen, is niets voor mij. Jammer ook om alle kennis aan de kant te gooien. Met sommige klanten heb ik ook een familiaire band. Dan is het moeilijk om dat los te laten. Overigens ben ik sinds mijn pensioengerechtigde leeftijd niet meer in dienst, maar werk ik op basis van uren, zeg maar een nulurencontract. (lachend) Volgens mijn vrouw betekent dit, dat ik nul uur thuis aanwezig ben. Maar ik ben wel minder gaan werken.”

Heb je altijd iets met vleesvee gehad?
“Van huis uit niet, al heb ik me altijd geïnteresseerd in rundveerassen. In de vleesveehouderij kom je er veel tegen. Na zes jaar leraar op de praktijkschool in Horst, ben ik in 1983 bij Cehave begonnen, de voorloper van Agrifirm. Al snel begonnen de specialisaties en ben ik in het vleesvee belandt. Eerst was er de groei van de stierenhouderij, later de omschakeling naar rosé. Gekscherend zei ik dat mijn werkgebied de hele wereld was, behalve Limburg. Daar had je coöperatie Landbouwbelang, waarmee Cehave later, in 2000, is gefuseerd. Er waren afspraken gemaakt: voorlichters kwamen niet in Limburg.”

Cehave was de eerste voerfirma die betrokken raakte bij de rosésector. Hoe is dat zo gekomen?
“Er was onderzoek gedaan naar lagere voerkosten voor blanke kalveren. Toen dat onderzoek openbaar werd, bleek dat een mais/brokrantsoen het goedkoopste was. Er was alleen één nadeel: het vlees werd te rood. Voor familie van Oirschot uit Gemonde was dit echter aanleiding om over te stappen van blank naar rosé. Dat was in 1987. Naast Cehave deden mee: slachterij Paridaans/Viguurs, kalverleverancier Encebe en DMV (later Nutrifeed) als leverancier van melkpoeder. De veehouder kreeg een afnamecontract. Hij was verzekerd van het ophalen van zijn kalveren, maar de prijs was niet bekend. Ik kan dus zeggen dat ik bij de eerste professioneel gehouden rosékalveren aanwezig was.”

Hoe werd er in die jaren naar de rosésector gekeken?
“Er was alleen blankvlees. VanDrie was niet gecharmeerd van onze manier van werken. Je pakte als het ware markt af. Dat was ons doel niet, het was innovatief, dat vonden wij mooi. Ook bleek het voor de voerfirma interessant, maar dat speelde later pas toen de sector groeide. Ik heb niet kunnen voorzien dat de rosésector de huidige omvang van een kleine vierhonderdduizend plaatsen zou krijgen.”

Hoe is die groei ontstaan?
“Na jaren praten kwam er in 2008 een kalfsvleesdefinitie in de EU. Hoewel de Fransen een veel jongere leeftijd wilden, zette de Nederlandse sector in op acht maanden. Dat was het interessants voor het verwaarden van blank kalfsvlees. Maar uiteindelijk is dat ook de leeftijd waarop je rosékalveren met mais en brok op een keurig slachtrijp gewicht kunt krijgen. Het was een open kans.”

Waar ben je het meest trots op na 41 jaar in het veevoer?
“De waardering van klanten. Ik heb met veel boeren een hechte band. Twee jaar geleden ben ik aan mijn ogen geopereerd. Ik mocht niet autorijden. Mijn vrouw Appie bracht me naar de eerste boer. Na het gesprek bracht die klant mij naar het tweede adres. Die boer bracht me weer naar het volgende adres. Dat zegt wel veel. In de tijd van de slachtpremies en stierenpremies heb ik veel voor boeren kunnen betekenen. Ook dat vergeten ze niet.”

Je bent specialist in het mestdossier van kalveren en vleesvee. Hoe kijk jij vanuit dat perspectief naar de huidige situatie in de veehouderij?
“Dat de veestapel moet krimpen is valse voorlichting van de overheid. Mensen zijn geïndoctrineerd. We hebben nu minder vee dan veertig jaar geleden, maar wel tien miljoen mensen meer die van alles willen. Boeren zijn in het verdomhoekje beland met fakeregels. Ik vind het zorgelijk wat er nu aan de hand is omdat veel jonge boerenzonen het niet meer aandurven om boer te worden. Ik hoop dat er met landbouwminister Wiersma verandering in het beleid komt. Haar eerste succes komt er aan: gasvormige verliezen bij melkvee worden nu mogelijk ook in de normering meegenomen. Er is een Kamermeerderheid om dit anders in te vullen. Dan wordt het mestoverschot in Nederland meteen een kwart minder. Er liggen meer mogelijkheden om het mestprobleem politiek op te lossen.”

Wat ga je de komende tijd doen?
“Ik zal nog wel wat klusjes voor Agrifirm of de vleesveesector blijven doen, bijvoorbeeld als het gaat om het dossier van de excretienormen. Voor de rest veel vrijwilligerswerk, agrarisch ontwikkelingshulp via de PUM en ik heb nog een oppasdag voor mijn vier kleinkinderen. Onlangs heb ik de vierdaagse in Nijmegen gelopen en ben ik naar de Zwarte Cross geweest. Ik ben nog gezond en dan mag je op mijn leeftijd van geluk spreken.”