‘Liever een mol stikstof meer dan boeren weg‘

Corona is nog niet eens achter de rug, maar het geneuzel over stikstof begint alweer. LTO presenteerde afgelopen week een nieuw plan, samen met ngo’s en het bedrijfsleven. Ik kan er nog geen chocola van maken.

Het is alleen maar positief als dit breedgedragen plan duidelijkheid voor bedrijven brengt, maar ik moet het nog zien gebeuren. Ik word dit jaar 50 en volgens mij is de overheid al vanaf mijn middelbareschoolperiode bezig de landbouw te krimpen.

Het LTO-plan vraagt een astronomisch bedrag. Ik twijfel sterk aan de kosten-batenanalyse hiervan. Onderzoeksbureaus wrijven zich al lachend in de handen. Weer een paar rapportjes maken, vette rekeningen schrijven, maar een praktische oplossing? Ho maar!

Zorgen over besteding belastinggeld

Als ik zie hoeveel geld er is uitgegeven aan zaken rond corona, begrijp ik soms niet waar het vandaan moet komen. Misschien volgt er wel een gigantische geldontwaarding. Ik begrijp dat we geld uitgeven aan gezondheidszorg en basisvoorzieningen. Maar ik maak me ernstige zorgen over de besteding van ons belastinggeld als ik van de plaatselijke voedselbank hoor hoeveel zorg die heeft over verborgen armoede.

Om dan zoveel geld te besteden aan stikstof, terwijl in andere delen van de wereld veel grotere slagen te maken zijn? Je kunt dat geld veel beter uitgeven aan ontwikkelingshulp en het pakken van laaghangend fruit elders. Daarmee zullen de armoe en de honger ook minder worden. Want hoe hypocriet is het niet om hier miljarden te investeren in een klein plantje dat je misschien mist in een natuurgebied, terwijl men elders in de wereld blij is als er überhaupt een plantje is om te eten.

Land- en tuinbouw zorgen voor basiswelvaart

Het blijft postzegel-denken in Nederland. Vooral de landbouw moet het ontgelden. Die is de laatste decennia alleen maar gekrompen terwijl de uitstoot door industrie, luchtvaart en auto’s explosief groeide. De rechter oordeelde dat Shell zijn uitstoot van broeikasgassen versneld moet verminderen, sneller dan het beleid voorschrijft. Is dat niet aan de wetgever, het parlement – dus de kiezers – om zoiets te beslissen? Ook aan Shell hebben we onze welvaart te danken.

Onze basiswelvaart is te danken aan de land- en tuinbouw; die is de laatste jaren steeds meer gesaneerd. Er is steeds meer kritiek op onze manier van werken, terwijl er wat stikstofuitstoot betreft flinke slagen zijn gemaakt.

Ook in het LTO-plan staat dat boeren en tuinders moeten inleveren om andere sectoren te laten groeien. Volgens mij ben je dan nooit klaar, nu ook bedrijven als Shell dus door de groene ideologie worden aangevallen.

Ik vrees dat we steeds verder afzakken. Kijk maar naar de investeringen die China wereldwijd doet. Via aankoop van ontzettend veel grond en afspraken met andere landen stelt dat land zijn basisvoorziening (voedsel) veilig. In Nederland zijn we juist bezig die basisvoorziening te grabbel te gooien. Vroeg of laat gaat zich dat tegen onze burgerbevolking keren. Accepteer dus even een molletje stikstof meer, maar zorg dat de boeren in Nederland blijven.

Hans Luijerink
Voorzitter VVK

Column op Boerderij.nl