‘Ondergeschoven kindje: landbouw en voedselzekerheid’

In oktober mogen we weer naar de stembus. De laatste twee jaar zijn we niet veel opgeschoten met de problemen in ons land. Ik had – en heb nog steeds – vertrouwen in de minister en staatssecretaris van LVVN, maar af en toe heb ik het gevoel dat het hen bijna onmogelijk wordt gemaakt om te werken. Ik begrijp gewoon niet waarom er zo’n onwil is om door te pakken bij de verschillende partijen. Natuurlijk moeten we huizen bouwen – we hebben zelf kinderen rond de twintig en voor hen is het bijna onmogelijk een geschikte woning te vinden – maar moeten daar boeren voor wijken?

Huizen bouwen versus boeren
Volgens mij kunnen we met een paar duizend hectare zomaar honderdduizend wooneenheden creëren. Dat kan prima ten koste gaan van een paar boeren die verplaatsen of vrijwillig stoppen. Maar daarmee is het absurde stikstofprobleem nog niet opgelost. Dat lossen we op deze manier ook niet op. Allereerst zou de kritische depositiewaarde maar eens op 1 mol moeten worden gezet. Tweehonderd meter verderop, in Duitsland, ligt deze namelijk op 20 mol!

Initiatieven stranden bij vergunningen
Daarnaast wordt elk initiatief voor minder uitstoot de kop ingedrukt. Wij hebben met onze mono-mestvergister een flinke stap gezet richting minder uitstoot, en met stalaanpassingen kunnen we die nog verder reduceren. Maar daar is financiële ondersteuning voor nodig en in veel gevallen ook een vergunning. En daar stokt de ontwikkeling weer. We weten allemaal dat we met verschillende technieken de uitstoot kunnen verminderen, maar de getallen zijn niet hard. Daardoor kunnen we nooit met 100% zekerheid zeggen dat we een bepaald streefgetal halen. Dan houdt een vergunning bij de rechter geen stand. Ik heb echt wel vertrouwen in de rechtsstaat, maar als een rechter een getal moet beoordelen dat niet in beton gegoten is, kan die ook niet veel anders.

Politiek zonder overzicht
En daar komen we weer bij de politiek. De Tweede Kamer maakt de wetten. Ik sta versteld van het aantal amendementen dat wordt ingediend, allemaal met verschillende belangen. En er vliegen er ook zomaar wat door waar Kamerleden niet eens goed naar gekeken hebben. Dan stem je ergens mee in zonder te overzien wat de consequenties zijn.

Voedselzekerheid ontbreekt in plannen
Ik heb al vaker geschreven dat, met verkiezingen in aantocht, iedereen zich weer ingraaft in oude stellingen waar zijn of haar roots liggen. Wat me opvalt, is dat in verkiezingsprogramma’s nauwelijks wordt gesproken over voedselzekerheid. Over energie, woningen, defensie en natuur wel, maar daarvan kun je niet eten. En één ding staat als een paal boven water: als we niet eten en drinken, gaan we dood.

Landbouw als sleutel
Ik vind het bijzonder dat de landbouw dan zo’n ondergeschoven kindje is. In mijn ogen – al ben ik niet geheel objectief – is de landbouw de sleutel voor de oplossing van de meeste problemen. Woningen bouwen, een mooie Rotterdamse haven, een groot vliegveld: ze horen bij een ontwikkeld land. Dat moet allemaal kunnen naast voedselproductie en natuur. In het verleden is ons dat gelukt, dus dat moet nog steeds kunnen. Maar dan moeten politici dat wel willen.

Hans Luijerinnk
Rosékalverhouder

Column op Boerderij.nl