Rekenkundige ondergrens voor juridische toets naar Raad van State

Minister Wiersma (LVVN) is nog steeds van mening dat een stikstofneerslag onder 1 mol zó gering is, dat het huidige model daar geen betrouwbare uitspraken meer over kan doen. "Ik wil af van de doorgeslagen modellenwerkelijkheid die ons juridisch klemzet. De rekenkundige ondergrens is wetenschappelijk onderbouwd, en we willen daarnaast waarborgen dat deze juridisch houdbaar is. Daarom vragen we nu om voorlichting van de Raad van State.” 

Rekenkundige ondergrens
Bij veel economische activiteiten, zoals het houden van vee, woningbouw, infrastructuur en energieproductie, komt stikstof vrij. Een deel daarvan belandt in de natuur, waardoor voor deze activiteiten een natuurvergunning nodig is. Op dit moment geldt een bijna nulgrens van 0,005 mol per ha per jaar. Uit het advies van Hordijk en de onderzoeken van TNO en de Universiteit van Amsterdam blijkt volgens Wiersma dat die norm leidt tot een schijnzekerheid. Omdat het volgens haar niet met voldoende nauwkeurigheid te bepalen is waar zulke kleine hoeveelheden stikstof daadwerkelijk neerslaan, maar ondernemers hiervoor wel verantwoordelijk worden gehouden, zou die norm moeten verdwijnen, stelt ze. 

Professor Arthur Petersen heeft op verzoek van het ministerie van LVVN een wetenschappelijke onderbouwing ontwikkeld voor een ondergrens in het model. Daaruit is de ondergrens van 1 mol per hectare per jaar gekomen. Stikstofneerslag onder deze rekenkundige waarde is zo gering dat het niet meer meetbaar is en niet met voldoende wetenschappelijke zekerheid aan een bron kan worden gekoppeld. Na consultatie bij andere wetenschappers heeft Petersen de onderbouwing verder aangescherpt en versterkt. Hiermee ligt volgens Wiersma een solide, wetenschappelijke basis voor een rekenkundige ondergrens, waardoor projecten met een stikstofuitstoot onder 1 mol per hectare per jaar geen natuurvergunning meer nodig zouden hebben.

Met prioriteit behandelen
Het kabinet vindt het belangrijk om de RvS om voorlichting te vragen, aangezien dit helpt om de juridische onderbouwing te toetsen en te versterken. Uiteindelijk is het aan de Afdeling bestuursrechtspraak van de RvS als hoogste bestuursrechter om daar uitsluitsel over te geven. Dit kan pas gebeuren als de ondergrens wordt voorgelegd in een passend hoger beroep. De huidige voorlichting door de Afdeling advisering van de RvS dient als een juridische toets vooraf, om de onderbouwing nog robuuster te maken. Het advies vormt daarmee een bouwsteen voor de uiteindelijke invoering, stelt Wiersma. De vraag voor een voorlichtingstraject duurt doorgaans tien weken. Het kabinet zal de RvS vragen deze kwestie met prioriteit te behandelen.