Column: niet alles is vanzelfsprekend

In alle jaren samen zijn we steeds beter op elkaar ingesteld. Vaak is een half woord genoeg om de ander te begrijpen. Soms is het verstandiger even niets te zeggen, om het vervolgens op een rustig moment goed te bespreken. Het wordt nog wel eens geromantiseerd, samen werken op de boerderij. Alsof we de hele dag hand in hand lopen en al het werk samendoen. Een enkeling zou het kunnen, maar ik denk dat de meerderheid hard gillend van elkaar wegrent.

Verliefdheid verandert in houden van, in elkaar vertrouwen. Eenieder doet dat op zijn manier, maar niets is vanzelfsprekend, voor alles moet je vechten. Dat betekent dat je niet iets kunt verlangen zonder dat je zelf iets geeft. Voor een toekomst samen moet je vertrouwen hebben dat de ander het voor je opneemt. Samen is niet altijd wij, maar ook jij en jullie. Je kunt niet zeggen ‘voor jou geldt dit, maar voor mij geldt dat niet’. We kunnen niet willekeurig shoppen in een regel die je zelf het beste uitkomt.

We horen steeds meer berichten dat bedrijven zich hebben aangemeld voor de stoppersregeling, bedrijven die tot een paar jaar geleden nog vol vertrouwen de toekomst tegemoet gingen. Die geïnvesteerd hebben in regels die tegenwoordig veranderen per rechter die een zaak behandelt. Wanneer de stallen leeg komen te staan, is er geen dierenarts meer nodig, geen loonwerker, geen installateur, geen verkoper van machines. Moeten al die werknemers natuuronderhoud gaan doen? Of wat is de bedoeling?

Sommige mensen zijn hevig verontwaardigd dat bedrijven opgekocht worden. ‘Agroreuzen’ worden ze in sommige artikelen genoemd. Maar is het vreemd? Deze bedrijven snappen dat het lastig wordt om te overleven als een groot deel van de sector wordt weggevaagd. Zeker als dat moderne bedrijven zijn die je in de toekomst nodig hebt om aan de overheidsregels te voldoen. De blijvers zullen alle zeilen moeten bijzetten om rendabel te blijven boeren. Een rekening kun je niet alleen neerleggen bij de eindgebruiker, terwijl er in de schakel meer gebruikers zijn. 

Het beleid van afgelopen jaren kent vele verliezers, met het gedram van een klein kind dat stampvoetend zijn zin moet hebben als voorlopig slotstuk. Hij zorgt er nu voor dat in vele sectoren personeel de straat opgestuurd wordt en niet alleen in de agrarische sector. Feiten veranderen in meningen, zonder kennis van zaken. Een groep die zich milieubewusten noemt, wil terug naar het romantische vroeger. Maar vroeger was elke dag een goede maaltijd niet vanzelfsprekend. Wat als vroeger weer komt? Is het dan nog steeds zo romantisch?

Evelien Smit,
Trotse kalverhouder in Nieuweroord