Ontstaan blauwtonguitbraak blijft ongewis

Bij de eerste klinische verdenkingen van het blauwtongvirus serotype 3 in Nederland was het nog onduidelijk of deze locaties de oorsprong waren van de uitbraak of dat het blauwtongvirus op dat moment al aanwezig was op andere plaatsen in het land.

Om daar inzicht in te krijgen, is er een grootschalig onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van antistoffen tegen het blauwtongvirus in de tankmelk. In het onderzoek werden 991 melkmonsters van de maand augustus 2023 geanalyseerd. De geteste monsters kwamen vanuit het hele land. Uit de analyse bleek dat 955 monsters negatief waren, 28 positief en acht monsters waren twijfelachtig.

Van deze laatst genoemde 36 monsters (28 positief + acht twijfelgevallen) waren 24 afkomstig van bedrijven waarvan bekend is dat ze in het verleden gevaccineerd hebben tegen blauwtong serotype 8, de variant die bij de vorige blauwtonguitbraak rondwaarde. “De overige twaalf monsters konden we niet direct linken aan een vaccinatieprogramma en zouden dus ook een nieuwe besmetting kunnen betreffen, ” zegt Holwerda.

De locaties van de twaalf bedrijven waren echter niet geclusterd op een specifieke locatie, maar vertoonden een vergelijkbare verdeling over het land als de monsters die wel aan een historische vaccinatie waren gerelateerd. De conclusie is dat er geen andere specifieke regio in Nederland was waar veel antistoffen tegen het blauwtongvirus zijn aantroffen.

Holwerda: "We stellen op basis hiervan vast, dat de uitbraak het meest waarschijnlijk is gestart bij de eerste vier plekken in het midden van het land.” Welk van de plekken dat is geweest en hoe de dieren daar besmet zijn geraakt, is niet meer te achterhalen. Net als bij vorige uitbraak in 2006 blijft het moeilijk te bepalen waar het virus vandaan is gekomen en hoe dat het eerste dier besmet is geraakt.