Innovatie loopt vast op vergunningen

Waar de een tegen personeelsgebrek bij de gemeente aanloopt, heeft de ander te maken met een omgevingsdienst die aanvullende vragen blijft stellen.

Stefan en Gea Thelosen zijn er onderhand klaar mee. Al vier jaar zijn de kalverhouders uit Someren bezig met de aanvraag van een vergunning voor een innovatieve stal die de oude stal moet vervangen. Er komen niet meer dieren dan de huidige 1.750, dus per saldo gaat het milieu er altijd op vooruit.

Appeltje eitje, zou je denken. Maar zo simpel is het niet. Het is vooral de omgevingsdienst zuidoost-Brabant (ODZOB) die met aanvullende vragen blijft komen. Reden: het nieuwe stalsysteem - een urinedoorlatende mestband en verwerking van de vaste fractie buiten de stal – is voor hen onbekend. “We hebben het complete stalsysteem op ons bedrijf door officiële instanties laten onderzoeken tijdens een subsidieproject van de provincie Noord-Brabant”, zegt Stefan. “De resultaten zijn positief, maar de omgevingsdienst vindt het niet genoeg.”

Om het proces te versnellen heeft hij een proefstalstatus aangevraagd. RVO heeft hiervoor een bijzondere emissiefactor berekend, maar intussen ligt die aanvraag al weer maanden bij juridische zaken van LNV die er een laatste oordeel over moet geven. Daarnaast heeft de provincie Noord-Brabant in maart 2023 een hardheidsclausule afgegeven als extra steun in de rug voor de gemeente en de omgevingsdienst. “Maar zelfs nu pakt de omgevingsdienst niet door.”

Thelosen kent soortgelijke gevallen van varkenshouders bij hem in de buurt, waarbij de vergunningverlening ook niet op gang komt. De kosten van het jarenlange getouwtrek zijn voor de veehouder. Thelosen is intussen al meer dan een ton kwijt.

Aan de andere kant van Brabant is kalverhouder John Staes met een vergunning bezig voor een emissiearme stal. Net als Thelosen heeft hij van LNV een subsidie gekregen om de innovatieve stal te bouwen. Intussen loopt zijn vergunningaanvraag ook al vier jaar zonder dat het einde in zicht is. Bij hem is het de gemeente Baarle-Nassau die schermt met personeelstekort. Alle vergunningen met relatief lage dieraantallen (vóór kalveren is dat minder dan 1.200 dieren) worden met voorrang behandeld. Aanvragen voor grotere dieraantallen schuift de gemeente op de lange baan.

Staes: “Als de gemeente de kleinere aanvragen niet binnen zes maanden behandeld, wordt de vergunning van rechtswege verleend. Dit wil de gemeente voorkomen. Voor aanvragen met meer dan 1.200 dieren geldt er geen maximale termijn voor de afhandeling. Die blijven ze vooruitschuiven.” Staes vindt het vreemd. Zijn vergunningsaanvraag is gebaseerd op luchtwassers, die hij later wil omzetten naar het innovatieve systeem. “Een luchtwasser is een bewezen techniek. Dus zo moeilijk kan de aanvraag niet zijn.” Staes kent meer veehouders die last hebben van de werkwijze van de gemeente Baarle-Nassau en de andere gemeenten waarmee ze een ambtelijke fusie heeft.

Voor de Brabantse kalverhouders is de rigide houding van overheidsloketten extra wrang omdat ze vanaf 1 juli 2024 hun stallen aangepast moeten hebben. Het groot aantal aanvragen voor nieuwe vergunningen in Brabant zal de druk op omgevingsdiensten en gemeenten alleen maar verder laten toenemen. Thelosen: “Dat krijgen ze zo nooit uitgevoerd.”