Opzetten eigen vleesketen niet eenvoudig

Gedurende het onderzoeksproject heeft het melkveebedrijf (met 750 melkkoeien) samengewerkt met vleesveebedrijf De Walhoeve en maaltijdboxenleverancier Boerschappen. Het project komt voort uit de subsidieregeling waarin gezocht wordt naar mogelijke alternatieven van de huidige kalverketen. De scenariostudies van voormalig minister Schouten liggen ten grondslag aan deze regeling waaruit dertien pilots zijn gestart. 

Scenario 'loyaal aan lokaal'
Het project van melkveebedrijf Den Eelder voldoet aan het scenario 'loyaal aan lokaal'. Hierbij wordt een regionaal georiënteerde korte kalverketen opgezet. De maximale transportafstand tussen melkvee- en kalverhouderij mag niet meer dan 100 kilometer bedragen en er moet sprake zijn van direct transport, inclusief een 1-op-1-relatie tussen melkveehouderij en kalver- of vleesveehouderij.

Het doel van de samenwerking is om een vleesketen op te zetten met de eigen kruislingvaarzen en -stieren (holstein x Belgisch Blauw) van Den Eelder en deze op te fokken tot jong rund. Na de melkfase op het melkveebedrijf in Well (Gld) gaan de dieren naar een aangekochte locatie 600 meter verderop. Hier blijven ze tot een leeftijd van negen maanden. Daarna gaan de stieren op tansport - 50 kilometer - naar het vleesveebedrijf De Walhoeve in Goirle (NBr) om daar afgemest te worden op een leeftijd van achttien maanden. Van daaruit is het 6 kilometer naar het slachthuis van Vion in Tilburg.

Meer dierenwelzijn en diergezondheid
Hoofddoel van de ondernemers is om het antibioticagebruik fors naar beneden te brengen, zorgen voor een optimaal dierenwelzijn gedurende de houderij en de transportkilometers van de dieren zoveel mogelijk te beperken. Het vlees wordt verkocht door Boerschappen, een leverancier van maaltijdboxen rechtstreeks van de boer. Het bedrijf levert vers vlees aan consumenten, maar ook gehakt en bewerkte producten aan (woon)instellingen en cateraars. Op deze manier wil Boerschappen het vlees zoveel mogelijk vierkant verwaarden.

Gedurende de duur van de subsidieperiode zijn er zestig kruislingdieren opgezet in de voormalige jongveestal bij de achterbuurman. Het voerhek van de openfrontstal is vervangen door twee buizen en ook de roosters zijn vernieuwd. Daarnaast zijn de ligboxen verwijderd en is de ligplaats ingestrooid met stro. De dieren hebben op negen maanden leeftijd een antibioticakuur gekregen nadat ze getransporteerd waren naar het vleesveebedrijf van De Walhoeve. Hier is ook één stier overleden aan een longziekte. De dieren hadden op achttien maanden een karkasgewicht van 330 tot 425 kilo met overwegend een vleesklasse R (enkele U) en een vetbedekking van 3-.

Lastig door concurrentie
Een goede vierkantsverwaarding tegen de juiste prijs blijkt erg lastig, laat Stijn Markusse van Boerschappen weten. Alleen het magere achtervlees is goed verkoopbaar. De meest luxe delen van de dieren kunnen in prijs echter moeilijk concurreren tegen het vlees van echte vleesrassen. Daarnaast komt van een karkas van 330 kilo gemiddeld 230 kilo retour als snippers voor gehakt of andere bewerkte producten, zoals worst, wat tegen een lagere kiloprijs verkocht wordt. Het maken van rendement op de vleestak met een eigen vleesconcept is daardoor moeilijk. Melkveehouder Gerben van der Schans van Den Eelder: “Of we op deze manier doorgaan met de vleestak is voor ons nog niet duidelijk."

Rendement vleesketen minimaal

De totale productie-, slacht- en verwerkingskosten (tot en met het verpakte product)  zijn 4.518 euro per geslacht dier. Dit is exclusief een verrekening van de nuka-opbrengst als het kalf na de geboorte verkocht zou zijn. Het meeste vlees wordt verkocht tegen prijscategorie 1 (zie tabel). Een deel gaat weg tegen een prijs uit categorie 2. De keten wordt alleen rendabel als meer vlees tegen een hogere prijs verkocht wordt.

Foto ter illustratie