Aanpak stalbranden stagneert

Het aantal stalbranden en de grote aantallen dieren die daarbij omkomen, was in 2011 aanleiding voor het het opstellen van het Actieplan Stalbranden. Dit plan kreeg in 2018 een vervolg met het Actieplan Brandveilige Veestallen 2018 – 2022. Doel van deze actieplannen is het aantal stalbranden en het aantal dieren dat daarbij om het leven komt fors te verminderen.

Het jaar 2020 geldt met 51 stalbranden en 108.794 omgekomen dieren als peiljaar. In 2021 vonden 35 stalbranden plaats en waren er 6915 dierlijke slachtoffers. In 2022 waren er 42 stalbranden en overleden ruim 130.000 dieren als gevolg van stalbranden. De grote schommeling in aantal slachtoffers komt met name door het feit of er brand is geweest in pluimveestallen,. Maar van een structurele afname is geen sprake, stelt de OvV.

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) wil in 2026 komen tot een halvering van het aantal dodelijke stalbranden en dodelijke dierlijke slachtoffers per sector. De onderzoeksraad constateert dat de urgentie om stalbranden te voorkomen bij veehouders nog niet breed wordt gevoeld. Veehouders gaan ervan uit dat een stalbrand hen niet overkomt en investeren daarom onvoldoende in brandveiligheid van hun stallen.

Ook de onzekerheid over het stikstofbeleid en de toekomst van de veehouderij spelen hierbij een rol, meent de onderzoeksraad. Investeringen in nieuwbouw en verbouw van stallen liggen momenteel nagenoeg stil met als gevolg dat noodzakelijke verbeteringen van de brandveiligheid niet gerealiseerd worden.

De door de OvV voorgestelde maatregelen zoals een verplichte elektrakeuring en een maximumnorm voor het aantal dieren per brandcompartiment, zijn nog niet in alle veesectoren gerealiseerd. Het ministerie van LNV verwacht dat de verplichte elektrakeuring in 2024 voor alle sectoren gaat gelden.

Een ander belangrijk punt blijft de onwetendheid over de oorzaak van een stalbrand. Het is nog niet gebruikelijk dat na elke stalbrand er onderzoek gedaan wordt en ook verschilt de kwaliteit van de onderzoeken. Mede daardoor is van bijna de helft van de geregistreerde branden de oorzaak niet bekend. Systematisch en grondig uitgevoerd brandonderzoek kan wel bijdragen aan het achterhalen van oorzaken, aldus de OvV.