‘We kunnen niet zonder elkaar’

Zowel de kalversector als de melkveehouderij reageerden afwijzend op de scenariostudie. In een gezamenlijke reactie uitten LTO Nederland, NAJK, SBK, NZO, Vee&Logistiek en NMV hun zorgen. Hun belangrijkste frustratie: de scenario’s zijn gebaseerd op aannames en een economische onderbouwing ontbreekt compleet. “Dit is onwerkbaar voor beide partijen. Het is wensdenken”, zegt Hans Luijerink, voorzitter van de Vereniging van Kalverhouders (VVK). Hij vraagt zich af of dit werkelijk het beste is voor het kalf. “De kalverhouder kan er amper wat mee. Misschien is het weggelegd voor een nichemarkt. Ook voor de melkveehouderij is het geen oplossing.”

Voorzitter van LTO Melkveehouderij Wil Meulenbroeks beaamt dit: “Voor de sector is dit niet uitvoerbaar. Als het kalf langer op het melkveebedrijf moet blijven, dan krijgen we te maken met praktische bezwaren. Denk aan huisvesting, beschikbare arbeid, vergunningverlening en fosfaatrechten. Dat past niet in het huidige systeem. Zo’n scenario kan individueel een oplossing zijn, maar sectoraal gaat dit een brug te ver.”

Ook binnen het NAJK reageerden de leden geschokt. “De voorstellen vragen een hele grote verandering van zowel de melkveehouderij als de kalversector”, zegt Marije Klever, NAJK-bestuurder Melkveehouderij. NAJK verwijst ook naar de discussies over geitenbokjes en broederhaantjes. De kalverhouderij heeft dit goed voor elkaar. Het is raar om daar rigoureus vanaf te stappen.

De insteek van het ministerie is om het dierenwelzijn en de diergezondheid van het kalf te bevorderen. Voor de sector is dit ook het uitgangspunt. “Het kan altijd beter”, zegt Luijerink. “Het antibioticagebruik moet lager, het transport kan beter, kalverhouders kunnen overstappen op een andere vorm van houderij wellicht, maar dit gaat stapsgewijs. De veranderingen moeten goed zijn voor het kalf, maar ze moeten ook goed bij de melkvee- en de kalverhouder passen. Dat vraagt om draagvlak. De overheid mag best doelen stellen, maar laat de sectoren bepalen hoe ze dat realiseren.”

Meulenbroeks onderschrijft dit: “De melkveehouderij heeft de positie van het kalf al lange tijd op de agenda staan. Er zijn al stappen gezet, waarin we samen optrekken met de kalversector. Denk aan het KVS, KalfOK, Blauwdruk Kalveropfok, en de bestrijding van IBR en BVD. De scenariostudies willen nu dat wij van de kelder op de zolder springen. Dat gaat niet. We moeten dit stapsgewijs oppakken. Het is veel ingewikkelder dan het aan de voorkant lijkt. Die scenariostudies staan te ver weg van de praktijk.”

Hij geeft een voorbeeld: “De maatschappij of de overheid kan wel willen dat alle kalveren in Nederland geboren moeten worden, maar we kunnen niet ineens alle import stoppen. Dan ligt de hele sector in een keer op zijn rug.” Ook het NAJK pleit voor kleinere stappen. “We kunnen niet nog twintig jaar zo doorgaan, net zo goed als men twintig jaar geleden anders boerde dan nu, zullen wij blijven verbeteren en nieuwe dingen uitproberen”, zegt Klever. “Dan denk ik meer aan nieuwe concepten en technische innovaties.”

Maar tegelijkertijd staat die maatschappij wel op de deur te bonzen. De drie partijen beamen dat ze met een sterker verhaal naar de consument toe moeten treden. “We zijn onderdeel van het maatschappelijke debat en daar moeten we op reageren”, zegt Meulenbroeks. “De maatschappelijke focus op het kalf is groot. Als betrokken sectoren is het daarom van belang dat ook wij bijdragen aan dat debat. We mogen een maatschappelijke discussie niet ontkennen.” Luijerink vindt dat beide sectoren samen doelstellingen moeten presenteren en een stip aan de horizon waar de sectoren over tien jaar willen staan. Ook het financiële plaatje moet goed uitgezocht worden. “Pas als blijkt dat het kan, zetten we stappen. Het moet realistisch zijn en betaalbaar.”

Intensiever met elkaar in gesprek is daarbij van groot belang. “Vanuit de keten moeten we met een sterker geluid naar buiten treden”, zegt Klever. “We moeten laten horen wat we zelf willen, want anders beslist de politiek.”

Ook Meulenbroeks pleit ervoor om samen op te trekken. “We kunnen kijken waar we het beter kunnen doen: kan het aantal geïmporteerde kalveren teruggebracht worden, wat kunnen we op het melkveebedrijf verbeteren, voor welke markt willen we produceren, wat voor toekomst zien we in dubbeldoelkalveren?” Hij stelt voor samen het initiatief te nemen, met uitvoerbare maatregelen waarvoor draagvlak is. “De melkvee- en de kalversector hebben gezamenlijke belangen en soms deelbelangen. Dat kan af en toe schuren, maar het is van belang ons te realiseren dat we niet zonder elkaar kunnen.”

Foto: Marije Klever, NAJK-bestuurder Melkveehouderij

‘Gemiste kans als melkveehouderij en kalverhouderij dit niet met elkaar regelen’

De melkveehouderij en kalverhouderij hebben beide een flinke duurzaamheidsuitdaging, constateert Jeroen van den Hurk, sectormanager Food&Agri bij Rabobank. “De zorg voor het jonge dier speelt bij allebei. Het is een gemiste kans als je dat niet duurzaam met elkaar regelt. Uiteindelijk ben je van elkaar afhankelijk: melkveehouderij wil het houden van kalveren out sourcen. Kalverhouders zijn hierin juist gespecialiseerd. Wat de een levert, heeft de ander nodig. Alles begint dus bij een wederzijdse afhankelijkheid. Nodig elkaar daarom uit in je eigen studiegroepen. Zo ontstaat er begrip. Vanuit begrip kun je elkaar uitdagen. Bijvoorbeeld als het gaat om minder antibiotica. Hoe kun je dat samen regelen? Als je resultaat boekt, heb je er allebei voordeel bij. Want wat in de ene sector gebeurt, spiegelt zich ook af naar de andere sector. Je moet het dus samen oplossen."