Koeien hebben geen hechte band met kalf bij vroegtijdig scheiden

Vroegtijdige scheiding van koe en kalf hoeft zeker niet te betekenen dat dit ernstige gevolgen heeft voor het welzijn van de dieren. Dat stelt welzijnsonderzoeker onderzoeker Hans Hopster in publicatie uitgevoerd voor de Duurzame Zuiveketen.

Bij runderen is het kalf bij de geboorte relatief goed ontwikkeld. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld primaten, waaronder de mens, schrijft Hopster. Koeien onderhouden van nature daarom letterlijk een relatief afstandelijke relatie met hun kalf. Nadat het kalf in afzondering is geboren, ontstaat tussen koe en kalf een exclusieve band en na ca. 5 dagen voegen zij zich bij de kudde. Het kalf trekt daarin vooral op met leeftijdsgenoten (“Kindergarten”), terwijl een ‘oppasmoeder’ de wacht houdt. Enkele keren per dag zoekt het kalf de koe op om te drinken. Als het kalf ouder wordt gaat het geleidelijk over van een melk- op een ruwvoerrantsoen. Op een leeftijd van circa. 8 maanden wordt het kalf door de koe niet langer toegelaten tot de uier.

Moederzorg kent een aangeboren én een aangeleerde component. Rond de geboorte wordt moedergedrag bij zoogdieren aangestuurd door hormonale, neuro-endocrine en mechanische factoren. Nadat het jong geboren is, wordt moedergedrag vervolgens in stand gehouden door prikkels van het jong. Indien deze prikkels ontbreken, dooft moedergedrag relatief snel uit. Dit geldt ook voor runderen. Melkkoeien zijn bovendien als gevolg van domesticatie, selectie en het ontbreken van ervaring met het grootbrengen van kalveren, minder gevoelig geworden voor de prikkels van het kalf.

De natuur van runderen en de aansturing van moedergedrag na de geboorte, samen met de verminderde gevoeligheid van melkkoeien voor prikkels van het kalf en de door de melkveehouder gegarandeerde voeding en bescherming, verklaart volgens Hopster waarom niet kan worden gesteld dat vroegtijdige scheiding van koe en kalf ernstige gevolgen heeft voor hun welzijn. Indien het kalf vroegtijdig van de koe wordt gescheiden en daarna buiten het zicht en het gehoor van de koe wordt gehuisvest, ontstaat er geen hechte band en blijft de stress als gevolg van vroegtijdige scheiding in de meeste gevallen achterwege.