Hier afbreken, in Oost-Europa weer opbouwen

De Nederlandse overheid heeft in juli 2023 een grootschalige stoppersregeling (LBV-plus) opengesteld. Ruim tweehonderd kalverhouders hebben hun bedrijf hiervoor aangemeld. Vergunning intrekken en stallen slopen is onderdeel van de stoppersregeling. Hoewel niet elke kalverhouder die zich heeft aangemeld daadwerkelijk stopt, is er een groot aanbod van stalonderdelen. Het zijn vooral roosters en stalinrichting die een nieuw leven krijgen, veelal in het Oostblok. Maar ook complete stallen worden gedemonteerd en opnieuw opgebouwd. Zo’n stal blijft vaker dichter in de buurt omdat de transportkilometers flink doortikken in de prijs. Kalverstalinrichter Van den Bosch vervult een voorname rol in tweedehands stalonderdelen.
Eigenaar Erwin van Den Bosch heeft er zijn specialiteit van gemaakt. Normaal gesproken heeft hij veel werk aan het inrichten van nieuwe stallen. Nu door stikstofregels de vergunningverlening op zijn gat ligt, worden er geen nieuwe stallen gebouwd. Door de stoppersregeling (ook vanwege de stikstof) viert de handel in tweedehandsmateriaal hoogtij. Van den Bosch koopt de complete stalinrichting op en verkoopt deze naar landen als Polen, Roemenië, Bulgarije en Kroatië. Ook naar Italië, kalverland bij uitstek, gaat geregeld tweedehands spul.

'De handel in tweedehandsmateriaal viert hoogtij. Het gros gaat naar het buitenland'

20 tot 30 duizend plaatsen
Veehouders en handelaren in het buitenland weten Van den Bosch inmiddels goed te vinden. Daarnaast heeft hij met Gert Bronkhorst, agrarisch ondernemer in Roemenië, een grote speler als afnemer van stalinrichting. Van den Bosch schat dat hij inmiddels de inrichting voor 20 tot 30 duizend kalverplaatsen heeft verhandeld. Het gros gaat naar het buitenland, een klein deel blijft in Nederland. Met zijn team haalt Van den Bosch zelf de stallen leeg. Naast de stalinrichting en roosters (van goede kwaliteit) zijn dat ook de kapstokken, babyboxen, voorhekken (klaphekken/nekbuizen), jonge betonlateien en raam- en deurschermers. Alles wordt netjes gesorteerd en gaat naar de eigen opslag of blijft op de betreffende locatie tijdelijk opgeslagen.
Vaak gaat de ondernemer uit Speuld (Gld) zelf een kijkje nemen bij de stallen in het buitenland. Vanuit de tekeningen weet hij ongeveer hoe de stallen er uit komen te zien, maar ter plekke doet hij een definitief voorstel voor de meest logische inrichting. Het betreft meestal een oude stal of lege schuur die opnieuw ingericht moet worden voor jonge rosés of starters voor de stierenhouderij. Van den Bosch komt daarbij van alles tegen, zoals de renovatie van een stal waarbij het materiaal op driehonderd meter van de stal was opgeslagen. “De werklui bleven maar met spullen op en neer lopen. Wij zijn gewend om al het materiaal op de bouwplaats te hebben zodat je zo snel mogelijk kunt werken.”

'Ik hoop dat vergunningen weer loskomen. Onzekerheid zorgt voor terughoudendheid'

Duurt maar paar jaar
De huidige hausse in tweedehandsmaterialen duurt maar een paar jaar, beseft Erwin. “Luister, ik ben het totaal niet eens met het beleid van de Nederlandse overheid. Ik hoop dat de vergunningen weer loskomen en dat kalverhouders weten waaraan ze toe zijn.” Zelf had hij het er moeilijk mee toen de opkoopregeling bekend werd en hij aan zag komen dat veel bedrijven rondom de Veluwe zouden stoppen. Door die regels is ook in Nederland de tweedehandsmarkt momenteel groter dan de markt van nieuwbouw. “Mensen zetten niets nieuws neer als ze niet weten wat de komende twintig jaar de eisen zijn. Onzekerheid zorgt voor terughoudendheid.”
Toch houdt Van den Bosch vertrouwen in de Nederlandse kalverhouderij. “De zorg voor dieren in Oost-Europa is toch anders dan bij ons. We hebben hier een andere mentaliteit. Ook de gezondheidszorg voor dieren is hier goed geregeld en het medicijngebruik veel lager. Dat moeten we met z’n allen koesteren.”

Lees het complete artikel in vakblad De Kalverhouder dat zaterdag 7 juni verschijnt.

Foto's: In Nederland worden stallen afgebroken (foto onder) om ze in Kroatië (foto boven) weer op te bouwen.