‘Er zit een weeffout in de stoppersregeling’

Hoe leeft de regeling onder kalverhouders?
“De regeling is interessant voor kalverhouders op leeftijd die toch al willen stoppen. Die krijgen nu een vergoeding voor hun stallen. Deze bedrijven zijn bij ons al langer in beeld en hebben ook geen probleem met het beroepsverbod dat onderdeel is van de opkoop. Voor ondernemers die door willen gaan via verplaatsen of innovatie is dat een ander verhaal. Voor hen zijn er nog geen andere opties beschikbaar en weerhoudt het beroepsverbod hen om te stoppen.”

Is de keuze voor een kalverhouder lastiger dan voor andere veehouders?
“Dat denk ik wel. 80 procent van de kalverhouders in Gelderland ligt rondom een Natura2000-gebied. Voor kalverhouders is alleen de LBV+-regeling van toepassing. Ze krijgen dus eigenlijk maar één kans om te stoppen. De situatie is ook anders omdat melkveehouders grond hebben. Kalverhouders hebben juist te maken met hoge kosten voor mestafzet en energie. De onzekerheid voor hen is groter.”

Wat vindt u van de stoppersregeling?
“Naar mijn mening zit er een behoorlijke weeffout in de regeling. Het verschil in vergoeding tussen een stal uit 1980 en een stal uit bijvoorbeeld 2010 is groot. Dit komt omdat de regeling geen rekening houdt met aanpassingen die gedaan zijn aan de stal. Dat is onterecht. Kalverhouders hebben door de jaren heen hun stallen bij de tijd gehouden. Die stal uit 1980 is van boxen naar groepshuisvesting gegaan, er is een automatische melkinstallatie aangeschaft, veelal is de isolatie verbeterd en in sommige gevallen het dak vernieuwd. Die aanpassingen worden niet meegenomen, waardoor de vergoeding voor deze bedrijven niet toereikend is en stoppen geen optie.”

Is de regeling voor jonge bedrijven wel interessant?
“Een bedrijf met een gebouw van vijf jaar oud kan 679 euro per vierkante meter krijgen. Dat komt neer op ongeveer 1.700 euro per kalverplaats en daarnaast nog een sloopvergoeding. Deze vergoeding is hoger dan de investering. Maar deze jonge bedrijven zitten vaak verder van een Natura2000-gebied en de ondernemers zijn ook vaak jonger. De stoppersregeling richt zich dus feitelijk op de verkeerde bedrijven.”

Welke belemmeringen ziet u nog meer?
“Het beroepsverbod ontneemt veehouders om later nog bijvoorbeeld jongvee of vleesvee te houden. Ook de functieverandering van de huidige locatie is een punt van zorg. Functieverandering is mogelijk, maar je hebt te maken met twee verschillende overheden. Het besluit om te stoppen regel je met de minister, dat is een privaatrechtelijke afspraak. De functiewijziging is een publiekrechtelijke zaak waar de gemeente en provincie over gaan. Er is onvoldoende menskracht bij gemeenten om die functiewijzigingen vorm te geven. Als die twee pakketten niet goed op elkaar aansluiten, ontstaat er twijfel: over de opkoop moet je beslissen terwijl je op het verzoek van functiewijziging nog geen antwoord hebt. Dan val je dus tussen de wal en het schip.”

Dit weerhoudt veehouders om te stoppen?
“Er zit een groot afbreukrisico verscholen in deze regeling. Want je bent afhankelijk van de welwillendheid van het college en de gemeenteraad. Zeker als het afwijkt van het bestaand gemeentelijk beleid.”

Wat is uw inschatting van het aantal kalverhouders dat meedoet met de stoppersregeling?
“Op de Veluwe zullen het twintig tot dertig bedrijven zijn.”

Niet meer?!
“Nee, de regeling is op punten verkeerd ingestoken en van het geld dat veehouders krijgen, gaat de helft weer terug naar de Belastingdienst. Voor veel kalverhouders zal het niet interessant zijn. Bovendien veroorzaakt het beroepsverbod voor jonge ondernemers een extra dilemma, je moet immers je vakgebied verlaten en je passie voor het houden van vee opgeven.”

Wat moet er veranderen?
“Ook de sporen innovatie en verplaatsen moeten duidelijk worden. Voor bedrijven nabij Natura2000-gebieden, die willen innoveren, komt er aan het einde van het jaar een regeling. Kalverhouders kunnen dan subsidie aanvragen voor een bewezen techniek. Maar het is de vraag of er voldoende bewezen technieken zijn. En wat er mogelijk is met verplaatsen is nog niet bekend.”

Lees het volledige interview met Steven van Westreenen zaterdag 12 augustus in vakblad De Kalverhouder.